အကျော်ဇေယျ စာဆိုတော်များ

ကျီး​သဲ​ေလး​ထပ်ဆရာ​ေတာ် (ြမန်မာ ၁၁၇၉ - ၁၂၅၆)

ကျီး​သဲ​ေလး​ထပ်ဆရာ​ေတာ်ြကီး​ ​ေရး​သား​ြပုစုခဲ့​​ေသာ သာသနာဆိုင်ရာကျမ်း​များ​ ၊ လကင်္ာ ၊ ​ေမတ္တာစာများ​စွာ ရှိသည်။ ၎င်း​တို့​နက် ဇိနတ္တပကာသနီကျမ်း​ နှင့်​ စွယ်စံု​ေကျာ်ထင်အ​ေြဖကျမ်း​ တို့​သည် အထူး​ထင်ရှား​​ေသာ ကျမ်း​များ​ြဖစ်သည်။ ယ​ေန့​တိုင် ရဟန်း​ ၊ သံဃာ​ေတာ် များ​နှင့်​ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် ြပည်သူအများ​က အ​ေလး​အြမတ်ထား​ရဆဲ ြဖစ်သည်။

ကျီး​သဲ​ေလး​ထပ် ဆရာ​ေတာ်ဘုရား​ြကီး​ဟု ထင်ရှား​​ေကျာ်ြကား​ လူသိများ​​ေသာ ဆရာ​ေတာ် အရှင်မုနိန္ဒ​​ာဘိဓဇ ​ေထရ်ြမတ်သည်ကား​ ကုန်း​​ေဘာင်​ေခတ် ​ေနာက်ပိုင်း​နှင့်​ ကိုလိုနီ​ေခတ်ဦး​ပိုင်း​တို့​တွင် သာသနာနှင့်​ စာ​ေပသမိုင်း​္က ​ေနလအသွင် ထင်ရှား​ခဲ့​သည်။ ဆရာ​ေတာ်ဘုရား​ြကီး​၏ စာ​ေပ​ေကျး​ဇူး​ဂုဏ်​ေတာ်ကား​ ြကီး​မား​လှဘိသည်။ ဆရာ​ေတာ်ဘုရား​ြကီး​သည် စာ​ေပ​ေလာကအတွက် တန်ဖိုး​မြဖတ်နိုင်​ေသာ ​ေလာကီ ၊ ​ေလာကုတ္တရာ နှစ်ြဖာ​ေသာ ကျမ်း​ြကီး​ကျမ်း​ငယ် ​ေြမာက်ြမား​စွာကို စီရင်​ေရး​သား​ခဲ့​သည်။ သို့​ကလို စာ​ေပ​ေလာက၌ ထင်ရှား​လှ​ေသာ ကျီး​သဲ​ေလး​ထပ် ဆရာ​ေတာ်ဘုရား​ြကီး​ကို ပဲခူး​တိုင်း​ ၊ ြပည်ခရိုင် ၊ ​ေရွှ​ေတာင်ြမို့​နယ် ကျီး​သဲ​ေကျး​ရွာ ရှမ်း​တန်း​က​ေလး​ရပ်တွင် ြမန်မာသက္ကရာဇ် ၁၁၇၉ ခု ၊ သီတင်း​ကျွတ်လြပည့်​​ေကျာ် ၈ ရက် (ခရစ် ၁၈၁၇ ခု ၊ ​ေအာက်တိုဘာလ ၂ ရက်) ြကာသပ​ေတး​​ေန့​ နံနက် ​ေရာင်နီလာချိန်၌ ဖွား​ြမင်ခဲ့​သည်။ ခမည်း​​ေတာ်မှာ ဦး​​ေအာင်မင်း​ြဖစ်၍ မယ်​ေတာ်မှာ ​ေဒါ်ဂျမ်း​ပံု ြဖစ်သည်။

​ေမွး​ဖွား​ြပီး​ တစ်လသား​အရွယ်က အိပ်ရာ​ေပါ်တွင် သိပ်ထား​စဉ် အလွန်ြကီး​မား​​ေသာ ​ေတာကင်း​​ေြခများ​ြကီး​ နှစ်​ေကာင်​ေရာက်လာြပီး​ ​ေစာင့်​​ေရှာ့​​ေနတတ်သြဖင့်​ လူအမည် ​ေမာင်ကင်း​ဟု တွင်ခဲ့​သည်။

​ေမာင်ကင်း​ ကိုး​နှစ်သား​အရွယ်၌ အ​ေရှ့​ဘက်တာ ၃၀၀ အကွာတွင်ရှိ​ေသာ သစ်နီ​ေတာ​ေကျာင်း​ဆရာ​ေတာ် ဦး​ပညာသာမိ ထံတွင်အပ်နှံ၍ ပညာသင်ြကား​ခဲ့​သည်။ ၁၄ နှစ်သား​အရွယ် သက္ကရာဇ် ၁၁၉၃ ခု ၊ ပထမ ဝါဆိုလြပည့်​ ၊ စ​ေန​ေန့​တွင် ရှင်သာမ​ေဏ ြပုခဲ့​သည်။ ဘွဲ့​အမည်မှာ ရှင်မုနိန္ဒ ြဖစ်သည်။ ငယ်ရွယ်စဉ် ​ေကျာင်း​သား​ဘဝမှ ရှင်သာမ​ေဏြဖစ်သည့်​တိုင် ဆရာ​ေတာ်ပညာသင်ြကား​​ေပး​သည့်​ စာ​ေပကျမ်း​ဂန်များ​စွာကို အရွယ်နှင့်​မမျှ​ေအာင် နှုတ်တတ်ရွရွ ​ေဆာင်ထား​နိုင်ခဲ့​​ေလသည်။ ဆရာ​ေတာ်ဘုရား​ ဦး​ပညာသာမိသည် ​ေနာင်တွင် ကျီး​သဲ​ေလး​ထပ်ဆရာ​ေတာ်ဟု ​ေကျာ်ြကား​လာမည့်​ တပည့်​သာမ​ေဏ၏ ဉာဏ်စွမ်း​ဝီရိယအား​ကို အား​ရ​ေကျနပ်​ေတာ်မူလျက် ရှိ​ေလသည်။

ဆရာ​ေတာ်ဘုရား​ြကီး​သည် တပည့်​သံဃာ​ေတာ်များ​အား​ တစ်​ေန့​တာစာဝါများ​ ချ​ေပး​အြပီး​ ည​ေနချမ်း​အခါတွင် စြကင်္ ံ​ေလျှာက်​ေလ့​ရှိရာ သစ်နီ​ေတာ ​ေကျာင်း​​ေြမကုန်း​နှင့်​ ​ေရွှြမင်သာဘုရား​ကုန်း​ (​ေရွှြမင်တင်ဘုရား​ကုန်း​)ကို ဆက်သွယ်​ေဆာက်လုပ် ထား​သည့်​ တိုင်တစ်ရာတံတား​သို့​ စြကင်္ ံြကွ​ေတာ်မူရာ ၎င်း​သာမ​ေဏကို အတူ​ေခါ်သွား​​ေလ့​ရှိသည်။

ငှက်မျိုး​စံု ြကာမျိုး​စံုတို့​ြဖင့်​ နှလံုး​​ေမွ့​​ေလျာ်​ေပျာ်ဖွယ်ရာ ပိန်း​အင်း​ြကီး​ကို ြဖတ်​ေဆာက်လုပ်ထား​​ေသာ တိုင်တစ်ရာတံတား​​ေပါ်မှ သာယာမှု များ​စွာကို တပည့်​ြဖစ်သူ ြမင်​ေစခံစား​​ေစြပီး​ စာတစ်​ေစာင်​ေပတစ်ဖွဲ့​ ြဖစ်လာ​ေစရန် ရည်သန်၍ အတူ​ေခါ်သွား​ြခင်း​ြဖစ်သည်။

ထိုပိန်း​အင်း​ြကီး​မှ ြကည်လင်​ေသာ​ေရ ၊ စိမ်း​စို​ေသာြကာဖက် ၊ ြကာရွက်တို့​အြကား​မှ ငှက်မျိုး​စံုတို့​၏ ဘာသာဘာဝ ​ေပျာ်ြမူး​ြက​ေသာ အသံမျိုး​စံု ၊ မူရာမျိုး​စံုတို့​ကို လည်း​​ေကာင်း​ ၊ ပျား​ပိတုန်း​ လိပ်ြပာမျိုး​စံုတို့​၏ ​ေတာင်ယိမ်း​​ေြမာက်ပါး​ လူး​လား​လှည့်​ပတ် ပျံသန်း​​ေနြကပံုကို လည်း​​ေကာင်း​ ၊ ​ေရွှဟသင်္ာ​ေမာင်နှံတို့​ ​ေမတ္တာရစ်ချည် ချစ်​ေတး​သီလျက် ​ေရွှလည်ဖက်နွဲ ြကင်နာကဲပံုကို လည်း​​ေကာင်း​ ၊ ဝမ်း​ဘဲ ​ေရွှြကက် ​ေရြကည်ထက်ဝယ် နှစ်ပါး​ြကည်ညို ြကာရိပ်ခိုလျက် အလိုလိုက်ြကပံုများ​ကို လည်း​​ေကာင်း​ ၊ ထိုမှတစ်ြဖာ ​ေရွှြကိုး​ြကာလည်း​ နုတ်​ေရး​ချိုသာစွာြဖင့်​ ချစ်​ေရး​ဆိုပံု ကိုလည်း​​ေကာင်း​ ၊ စင်​ေရာ်ငှက်ကလည်း​ အား​ကုန်ငုပ်လျှိုး​ ငါး​ကိုထိုး​ မိုး​ဖျား​တိမ်ပျံ အထက်ယံတွင် ငါး​ပါသွား​ပံုများ​ကို ရှင်သာမ​ေဏ​ေကျာ်​ေလး​ ြမင်လတ်​ေသာ် ဉာဏ်ပညာြကီး​မား​၍ အနုပညာပါရမီရှင်ြဖစ်သည့်​ အား​​ေလျာ်စွာ စာ​ေပဖွဲ့​ြခင်း​ ၊ ပျို့​ကဗျာ​ေရး​သား​လိုစိတ် ​ေပါ်​ေပါက်ခဲ့​​ေပသည်။

တပည့်​သာမ​ေဏ၏ အာသာဆန္ဒကို နား​လည်သည့်​ ဆရာ​ေတာ်ဘုရား​က တပည့်​အား​ (၁) အ​ေနာတတ္တအိုင် (၂) ကဏ္ဍပုဏ္ဏအိုင် (၃) ရထာကာရအိုင် (၄) ဆန္ဒန္တအိုင် (၅) ကုလာလအိုင် (၆) မန္ဒ​ာကိနီအိုင် (၇) သီဟပ္ပပါတအိုင် စသည့်​ အိုင်မင်း​ ခုနစ်အိုင်ကို ​ေဒသနာနှင့်​ညှိ၍ ​ေရး​သား​ပါဟု ညွှန်ြကား​ရာ စာသင်မပျက်​ေစဘဲ အား​လပ်​ေသာအချိန်များ​တွင် မဟာသရပျို့​ကို ပုရပိုက်တစ်ဆူြဖင့်​ သီကံုး​ြခယ်မှုန်း​​ေတာ် မူ​ေလသည်။ ထိုအခါ အသက် ၁၆ နှစ်ရှိ​ေလသည်။

မဟာသာရပျို့​၏ နိဂံုး​တွင် ငါး​ဆူနိကာယ် ၊ ကျမ်း​များ​လယ်တွင် ၊ ​ေရွး​ချယ်​ေဖွထုတ် ၊ သင့်​ရာနုတ်လျက် ၊ သံယုတ်အဋ္ဌကထာ ၊ ဒီဃီကာနှင့်​ ၊ ​ေလာကဝိဒူ ၊ ဂုဏ၀ဏ္ဏနာ ၊ ယင်း​ဋီကာနှင့်​ ၊ ငါး​ရာနိပါတ် ၊ ဇာတ်မှလည်း​​ေကာင်း​ ၊ နည်း​စံု​ေလာင်း​၍ အ​ေြကာင်း​သင့်​ရာ ၊ ဆိုပွင့်​ပါသား​ ၊ မဟာသာရ ၊ ပျို့​ကပ္ပကို ၊ ဉာဏမက်လွန် ၊ ပညာဝန်တို့​ ၊ ယုတ်လွန်​ေမျှာ်လင့်​ ၊ ​ေပျာ်​ေအာင်ချင့်​၍ ၊ မသင့်​လည်း​ြပင် ၊ သင့်​လည်း​ ဆင်​ေလာ ။ နှုတ်မဂင်္လာ ၊ နား​တန်ဆာြဖင့်​ ၊ ဖွယ်ရာထူး​ဆန်း​ ၊ ြပိုင်ြကူး​ခန်း​ကို ဥဒါန်း​တည်​ေအာင် ၊ ဓိပါ​ေမာင်ဟု ၊ ​ေတာင်သည့်​​ေနရု ၊ ​ေကျး​ဇူး​စုသည် ၊ ​ေထရ်ဂုဏဝန် ၊ ဆရာမွန်လျှင် တစ်ဖန်လည်လည် ၊ တိုက်တွန်း​သည်​ေြကာင့်​ ၊ ရွှင်ြကည်နှစ်ြခိုက် ၊ အား​လပ်စိုက်ကို ၊ ရွယ်ြပန်သင့်​​ေလျာ် ၊ ၁၆ ​ေကျာ်စ စံ​ေမာ်ကွန်း​ရှည် ၊ သမိုင်း​ြပည့်​သည် ၊ ြပီး​၏ ​ေရွှစာနိဂံုး​တည်း​ ဟု စပ်ဆို​ေတာ် မူ​ေလသည်။

မဟာရသပျို့​သည် ၃၃ ပိုဒ်ရှိ၍ ​ေပနှစ်အဂင်္ါရှိသည်။ ​ေရး​သား​ြပီး​​ေသာ် ဆရာ​ေတာ်အား​ ဆက်ကပ်​ေတာ်မူရာ ဝမ်း​သာ​ေတာ်မူလှ၍ ဂိုဏ်း​သံဃာ​ေတာ်များ​ကို ​ေခါ်ယူ​ေတာ်ြပီး​လျှင် အင်း​၀​ေခတ် ၊ ကုန်း​​ေဘာင်​ေခတ်ဦး​က ပျို့​ဆရာြကီး​များ​ကို မီ​ေအာင်​ေရး​ဖွဲ့​နိုင်သူြဖစ်သြဖင့်​ အဘိဓဇသံဃဒတ္တိယဘွဲ့​ ချီး​ြမှင့်​​ေတာ်မူသည့်​အြပင် သစ်နီ​ေတာ ​ေကျာင်း​တိုက်ြကီး​၏ ​ေြမာက်ဘက်ကပ်လျက်ရှိ​ေသာ နား​မယံ​ေကျာင်း​ကို အပိုင်စား​​ေပး​သြဖင့်​ သာမ​ေဏဘဝြဖင့်​ ​ေကျာင်း​ပိုင်ြဖစ်ရ​ေလသည်။ မဟာသာရပျို့​ကို ​ေရး​စွမ်း​နိုင်​ေသာ​ေြကာင့်​ ဂိုဏ်း​ဆရာ​ေတာ်များ​က အဘိဓဇဘွဲ့​ ထပ်မံ ချီး​ြမှင့်​ြခင်း​​ေြကာင့်​ မူလသာမ​ေဏ မုနိန္ဒ၏ ​ေနာက်တွင် အဘိဓဇဘွဲ့​ တွဲဖက်လျက် မုနိန္ဒ​ာဘိဓဇ ြဖစ်လာသည်။ ရဟန်း​ြဖစ်​ေသာအခါတွင်လည်း​ ဦး​မုနိန္ဒ​ာဘိဓဇ ဘွဲ့​အမည်ပင်ြဖစ်သည်။ ရဟန်း​အြဖစ်သို့​ ​ေရာက်ြပီး​​ေနာက် မန္တ​ေလး​ ရတနာပံု​ေနြပည်​ေတာ်သို့​တက်ကာ တံဆိပ်​ေတာ်အထပ်ထပ်ရ​ေတာ်မူ​ေသာ ​ေမာင်း​​ေထာင်သာသနာပိုင် ဆရာ​ေတာ် ၊ မိတ္ထီလာဆရာ​ေတာ် ၊ ခင်မကန်ဆရာ​ေတာ် ၊ ​ေရွှတိုင်ဝန်ဆရာ​ေတာ် စ​ေသာ ဆရာ​ေတာ်ြကီး​များ​ထံ၌ ပိဋကတ် ၊ ​ေလာကီကျမ်း​များ​ကို သင်ြကား​တတ်​ေြမာက်​ေတာ်မူသည်။

မဟာသာရပျို့​သည် ကျီး​သဲ​ေလး​ထပ်ဆရာ​ေတာ်ဘုရား​ြကီး​ ​ေရး​သား​​ေသာ စာ​ေပကျမ်း​ဂန်များ​အနက် ပထမဆံုး​ ​ေရး​သား​ြပုစုခဲ့​​ေသာ ပျို့​ြဖစ်၍ ​ေနာက်ဆံုး​​ေရး​သား​ခဲ့​​ေသာကျမ်း​မှာ " မ​ေနာရထမူနီကျမ်း​ " ြဖစ်သည်။

အထက်​ေဖာ်ြပပါ မဟာသာရပျို့​ ြဖစ်​ေပါ်လာပံုကို ြကည့်​ြခင်း​အား​ြဖင့်​ ကျီး​သဲ​ေလး​ထပ်​ေကျာင်း​တွင် သီတင်း​သံုး​​ေတာ် မူ​ေနစဉ် မန္တ​ေလး​​ေနြပည်​ေတာ် သာသနာြပု သုဓမ္မာအဖွဲ့​ဝင် ြဖစ်​ေတာ်မူ​ေသာ သဂင်္ဇာ ဆရာ​ေတာ်ဘုရား​ြကီး​သည် ​ေအာက်ြပည်​ေအာက်ရွာများ​သို့​ မြကာခဏ သာသနာြပုခရီး​ ြကွ​ေရာ​ေတာ်မူ​ေလ့​ ရှိသည်။

ကျီး​သဲ​ေလး​ထပ်ဆရာ​ေတာ်ဘုရား​ြကီး​ ​ေရး​သား​စီရင်​ေတာ်မူ​ေသာ ဇိနတ္တပကာသနီကျမ်း​ ၊ စွယ်စံု​ေကျာ်ထင် အ​ေြဖကျမ်း​ စ​ေသာ ကျမ်း​များ​ကို အဆင့်​ဆင့်​ ကူး​ယူြကသြဖင့်​ မန္တ​ေလး​​ေနြပည်​ေတာ်တိုင်​ေအာင် ထွင်း​​ေဖာက်​ေကျာ်ြကား​လျက်ရှိရာ ရာဇဂုရု ၊ ရာဇဓိရာဇ်ဂုရု ဘွဲ့​တံဆိပ်​ေတာ်များ​ ချီး​​ေြမှာက်ြခင်း​ခံရ​ေသာ မင်း​ဆရာ​ေတာ်ြကီး​များ​က အထူး​ချီး​ကျူး​​ေတာ်မူလျက် ​ေတာနှင့်​မတန် မင်း​​ေနြပည်​ေတာ်၌သာ သီတင်း​သံုး​​ေတာ် မူသင့်​သည်ဟု ​ေြပာြကား​သည့်​စကား​ကို ပန်း​သတင်း​ ​ေလညင်း​​ေဆာင်သည့်​အလား​ မင်း​တုန်း​မင်း​ ြကား​သိ​ေတာ်မူ​ေလသည်။

ထိုအခါ မင်း​တုန်း​မင်း​ြကီး​က သာသနာြပု သဂင်္ဇာဆရာ​ေတာ်အား​ စံုစမ်း​​ေတာ်မူပါရန် ​ေလျှာက်ထား​​ေတာ်မူ​ေလသည်။ သဂင်္ဇာဆရာ​ေတာ်လည်း​ ​ေနာက်ပါသံဃာ​ေတာ်များ​နှင့်​တကွ ကျီး​သဲ​ေလး​ထပ်​ေကျာင်း​သို့​ ြကွ​ေတာ်မူ​ေလသည်။ သူ​ေတာ်​ေကာင်း​ပညာရှိ ဆရာ​ေတာ်နှစ်ပါး​ ​ေတွ့​ဆံုြကသည့်​အခါ အသက်ဆံုး​ ​ေအာက်​ေမ့​မှတ်သား​ဖွယ်ရာများ​ကို ဝမ်း​​ေြမာက်ဝမ်း​သာ ပထမ ​ေြပာြကား​​ေတာ်မူြပီး​မှ ဗုဒ္ဓ​ေဟာြကား​ခဲ့​​ေသာ ပါဠိ​ေတာ်များ​မှ ခက်ခဲနက်နဲလှသည့်​ အချက်အလက်အချို့​ ​ေမး​ြမန်း​၍ အကဲစမ်း​​ေတာ်မူ​ေလသည်။

ထိုအခါ မိမိထက် နှစ်ဝါြကီး​​ေတာ်မူ​ေသာ သဂင်္ဇာဆရာ​ေတာ်အား​ ရို​ေသစွာဝတ်ြပုြပီး​ ကျယ်ဝန်း​နက်နဲ ခက်ခဲသိမ်​ေမွ့​လှ​ေသာ ပိဋကတ်အသွယ်သွယ်တို့​မှ ​ေမှာက်နယ်ထက်​ေအာက် ထံုး​သို့​​ေနှာက်၍ ​ေရွး​​ေကာက်​ေဝဖန် ချက်များ​စွာြဖင့်​ ​ေြဖြကား​​ေတာ်မူခဲ့​သည်။ သဂင်္ဇာဆရာ​ေတာ်ဘုရား​ြကီး​က ​ေနြပည်​ေတာ်ရှိ ဆရာ​ေတာ်ြကီး​များ​နှင့်​တကွ ဘဝရှင်မင်း​တရား​ြကီး​ အလိုဆန္ဒအရ ​ေနြပည်​ေတာ်သို့​ ြကွ​ေရာက်သီတင်း​သံုး​​ေရး​ကို မိန့်​ြကား​​ေတာ်မူ​ေလသည်။

ကျီး​သဲ​ေလး​ထပ် ဆရာ​ေတာ်ြကီး​က ယခုအခါ ကုလား​ြဖူ ၊ ကုလား​နက်တို့​ တိုင်း​ြပည် လုယက်အနိုင်အထက် အုပ်ချုပ်သည်မှာ သရက်ြဖူြမို့​သို့​တိုင်​ေအာင် ရှိ​ေန​ေချြပီး​။ ၎င်း​တို့​​ေနာက်မှ သီး​ြခား​အယူဝါဒများ​လည်း​ ပါလာြက၍ ဗုဒ္ဓဝါဒအ​ေရာင် ​ေမှး​မှိန်မည့်​​ေဘး​မှ ကယ်တင်​ေချွချွတ်ရန် တပည့်​​ေတာ်များ​၏ တာဝန်ြဖစ်ပါသည်။ ​ေနြပည်​ေတာ်မှာ ထင်ရှား​သည့်​ ဆရာ​ေတာ်များ​ ရှိ​ေနသြဖင့်​ သာသနာတွက် ဝန်​ေလး​ရန်အချက်မရှိပါ။ တပည့်​​ေတာ်အား​ ရာဇဝလ္လာဘ မင်း​တံဆိပ် အလှူခံ၍ မင်း​ကျွမ်း​ဝင်ခွင့်​ မြပုပါရန် ​ေလျှာက်ထား​​ေတာင်း​ပန်သြဖင့်​ သဂင်္ဇာဆရာ​ေတာ်သည် ကျီး​သဲ​ေလး​ထပ် ဆရာ​ေတာ်၏ ​ေလျှာက်ထား​ချက်သည် ဟုတ်မှန်​ေသာသ​ေဘာ အချက်ြဖစ်​ေတာ်မူသြဖင့်​ ​ေကာင်း​ချီး​နု​ေမာ် သာဓုသံုး​ြကိမ် ​ေခါ်​ေတာ်မူြပီး​လျှင် မင်း​​ေနြပည်​ေတာ်သို့​ ြပန်ြကွ​ေတာ်မူ​ေလသည်။

ယင်း​သို့​လျှင် ​ေခတ်အခါ ရခဲလှစွာ​ေသာ မင်း​ဆရာတံဆိပ်ကိုပင် ရက်ရက်​ေရာ​ေရာ စွန့်​ပယ်​ေတာ်မူလျက် လူမျိုး​၏ ယဉ်​ေကျး​မှု ၊ သာသနာ​ေရး​ ၊ ြပည်သူအများ​၏အ​ေရး​ကိုသာ ြကည့်​​ေတာ်မူ​ေသာ ကျီး​သဲ​ေလး​ထပ် ဆရာ​ေတာ်ဘုရား​ြကီး​၏ စိတ်ဓာတ်အား​ ချီး​ကျူး​ပူ​ေဇာ်၍ မကုန်နိုင်​ေအာင်ပင် ရှိခဲ့​​ေချသည်။

ဤသို့​အား​ြဖင့်​ ဂန္တဓူရ ၊ ဝိပဿနာဓူရ နှစ်၀​ေသာ သာသနာ့​ဝန်ကို အား​သွန်​ေဆာင်ရွက်​ေတာ်မူြပီး​​ေနာက် သက်​ေတာ် ၇၇ နှစ် ၊ ဝါ​ေတာ် ၅၇ ဝါ ၊ သက္ကရာဇ် ၁၂၅၆ ခု ၊ သီတင်း​ကျွတ်လြပည့်​​ေကျာ် ၁၄ ရက် (ခရစ် ၁၈၉၄ ခု ၊ ​ေအာက်တိုဘာလ ၂၇ ရက်) စ​ေန​ေန့​တွင် ဘုရား​ပ​ေစ္စက ဗုဒ္ဓ​ါ ၊ ရဟန္တာ အသျှင်တို့​​ေသာ်မှ မ​ေရှာင်သာ​ေသာ သမ္မုတိ မရဏစုတိ ကမ္မဇရုပ် ချုပ်ြငိမ်း​ ပျံလွန်​ေတာ်မူရှာ​ေလသည်။

ကျီး​သဲ​ေလး​ထပ် ဆရာ​ေတာ်ဘုရား​ြကီး​ ြကွင်း​ကျန်ရစ်​ေသာရုပ်ကလာပ် ခမ်း​နား​ြကီး​ကျယ်စွာ အန္တိမဈပန ကျင်း​ပ၍ အရိုး​ဓာတ်​ေတာ်များ​ကို ​ေရွှ​ေတာင်ြမို့​ ၊ ကျီး​သဲ​ေလး​ထပ် ဗိုလ်ရံု​ေကျာင်း​တိုက် ပရ၀ဏ်အတွင်း​၌ အရိုး​အိုး​​ေစတီကို အမှတ်ရရှိ​ေစြခင်း​ငှာ တည်ထား​​ေလသည်။

ဆရာ​ေတာ်ဘုရား​ြကီး​သည် သာသနာဝယ် ​ေနလအသွင် ထင်ရှား​ြပီး​ သာသနိကြဖစ်​ေသာ ပိဋကတ်ကျမ်း​ ၊ အန၀ဇ္ဇ ြဖစ်​ေသာ ​ေလာကီကျမ်း​တို့​၌လည်း​ အ​ေကျာ်​ေဇယျြဖစ်သည့်​ အား​​ေလျာ်စွာ ​ေလာကီ​ေလာကုတ္တရာ ကျမ်း​​ေပါင်း​များ​စွာကို စီရင်​ေရး​သား​ခဲ့​ရာ ြပုစုစီစဉ်ခဲ့​​ေသာ ကျမ်း​များ​ကား​ -

• (၁) ဇိနတ္ထပကာသနီကျမ်း​
• (၂) သီလ​ေဘဒပကာသနီ
• (၃) မဂင်္လတ္ထဒီပနီဋီကာနိသျှ
• (၄) စွယ်စံု​ေကျာ်ထင်အ​ေြဖ
• (၅) ဒီဌိဒီပကကျမ်း​
• (၆) ပဥ္စာဗျာကရဏကျမ်း​
• (၇) နိဗ္ဗာန်အလင်း​ြပကျမ်း​
• (၈) ဝိမတိ​ေစ္ဆဒဒီပနီကျမ်း​
• (၉) အဘိဓမ္မတ္ထသဂင်္နိသျှ
• (၁၀) ဘိက္ခူနီဝိဘင်း​ပါဠိ​ေတာ်နိသျှသစ်
• (၁၁) ဝိနည်း​မဟာဝါပါဠိ နိသျှသစ်
• (၁၂) စူဠဝါပါဠိ​ေတာ်နိသျှသစ်
• (၁၃) ပရိဝါပါဠိ​ေတာ် ဋီကာနိသျှသစ်
• (၁၄) ကဝိသာရဆန်း​ ဋီကာနိသျှသစ်
• (၁၅) သဒ္ဒါြကီး​နိသျှသစ်
• (၁၆) ကဗျာသာရတ္ထသဂင်္ဟကျမ်း​
• (၁၇) သဇ္ဇနဝိလာသနီကျမ်း​
• (၁၈) ဆဌပဥ္စာသိကကျမ်း​
• (၁၉) သုပိနာဈာယကျမ်း​
• (၂၀) သံသယဝိ​ေသာဓနာကျမ်း​
• (၂၁) ဓမ္မ​ေဒသနာတရား​စာ
• (၂၂) ကျီး​သဲ​ေမတ္တာစာ
• (၂၃) ဗုဒ္ဓဝန္ဒနာကျမ်း​
• (၂၄) ဆု​ေတာင်း​ ၁၅ ဂါထာပါဌ်
• (၂၅) မဟာဝင်ဝတ္ထု
• (၂၆) ပရ၀ဏ်ကျမ်း​နှင့်​ ဓမ္မဂန်ဖတ်စာ
• (၂၇) မဟာသာရပျို့​သစ်
• (၂၈) ဂန္ထဝံသနိသျှ
• (၂၉) ဒုဋ္ဌဂါမဏိြပဇာတ်
• (၃၀) စစ်ကဲ​ေမာင်​ေထာ်​ေလး​ ​ေရစက်ချတရား​
• (၃၁) အနန္တသုခဒီပနီ
• (၃၂) သြဂင်္ိုဟ်နိသျှသစ်
• (၃၃) မ​ေနာရထမူရဏီကျမ်း​

စသည်တို့​ြဖစ်သည်။